Rok 1945, miałam dziewięć lat. Czytam książkę Magdaleny Grzebałkowskiej zdumiona, jak mało wiem o tej chwili między straszną wojną a niepewną nadzieją. A co wiedzą urodzeni ćwierć czy pół wieku po mnie? O tęsknocie, bezradności i sprycie pierwszych osadników na Ziemiach Odzyskanych, o grotesce szabru, o zatopieniu okrętu "Wilhelm Gustlof" z tysiącami niemieckich cywilów, o otwockiej próbie przywrócenia dzieciństwa sierotom żydowskim, o zasiedlaniu gruzów Warszawy (wojsko wzywa, by ludzie znaczyli miejsca, gdzie mogą być miny, najlepiej - pękiem słomy na żerdzi). Autorka dotarła do świadków i uczestników wszystkich historii i zachowała język ich opowieści, bezlik zdumiewających szczegółów, łzy, namysł, ale także śmiech, jak w życiu. To był rok wyjątkowo intensywnego życia i czuje się to na każdej stronie tych świetnych reportaży. [Małgorzata Szejnert, reporterka]
1945 to rok pełen sprzeczności i chaosu. Jest w nim wszystko: potężne nadzieje związane z końcem wojny i gorycz pokoju. Radość, że przeżyliśmy i obrazy masowych ekshumacji. Heroiczna odbudowa oraz szaber i korupcja. Przemoc wobec Polaków i Polaków wobec "obcych". Złożoność tego czasu doskonale uchwyciła Magdalena Grzebałkowska, pokazując ten rok z perspektywy zwyczajnych ludzi. Reportaż z jądra ciemności? Pobojowiska? Nie tylko. To także opowieść o powrocie do życia. [Marcin Zaremba, historyk]
UWAGI:
Mapy na wyklejkach. Bibliogr. s. 399-403. Indeks.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Afazja polska jest próbą zmierzenia się z nieopowiedzianą lub słabo znaną historią XX wieku.Przez przeszło cztery dekady PRL-u kształtowana była fałszywa i niepełna wizja polskiej rzeczywistości, spreparowana tak, by służyła interesom innych. Polska po komunizmie przypomina człowieka, który w wyniku ciężkiej choroby lub traumatycznych doświadczeń utracił zdolność mówienia, zamknął się w sobie i nie potrafi uwolnić się od tragicznych wspomnień.W cyklu, który otwiera ta książka, Przemysław Dakowicz próbuje opowiedzieć dzieje polskiej afazji — poczynając od roku 1939. Reflektorem punktowym oświetla czyny i motywacje, wskazuje sceny symboliczne, rekonstruuje fakty mające wpływ na nasze postrzeganie historii i rozumienie kultury. Zależy mu na tym, by zbliżyć się do odpowiedzi na pytanie, jacy dziś jesteśmy i co sprawiło, że właśnie tacy się staliśmy.W tej wielowymiarowej opowieści przeszłość rozmawia ze współczesnością, a umarłym na moment zostaje przywrócone istnienie. Czytelnik ogląda z bliska ostatnie chwile życia Stanisława Ignacego Witkiewicza, Józefa Czechowicza i Stefana Starzyńskiego; wędruje ulicami oblężonej Warszawy, bombardowanego Lublina, zagarniętych przez Sowietów miast Lwów i Sokal; obserwuje kolumnę rządowych samochodów przekraczających granicę polsko-rumuńską na Czeremoszu i wraz z krakowskimi profesorami uczestniczy w karnym apelu w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen.Na obrazy sprzed kilkudziesięciu lat nakładają się tu sceny współczesne — pogrzeb Wojciecha Jaruzelskiego i ekshumacje w powązkowskiej kwaterze "Ł". Pamięć historyczna odzyskuje utraconą ciągłość, wypełnia się, pogłębia i - zaczyna mówić
UWAGI:
Bibliogr.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Wstrząsający pamiętnik Jerzego Dynina, młodego Polaka żydowskiego pochodzenia, który przeżył wojnę, podając się za polskiego arystokratę. Swe wspomnienia spisał w 1946 roku, po polsku wychodzą dopiero teraz.We wrześniu 1939 roku Dyninowie, zamożna łódzka rodzina żydowska, uciekają najpierw do Wilna, a potem na Kresy. Czternastoletni wtedy Jerzy razem z matką i siostrą trafia pod opiekę rodziny Plater-Zyberków, która zmienia im jedną literę w nazwisku i przedstawia jako swych krewnych.Ile rodzin jest w stanie jeść z jednego talerza?Jak uniknąć obowiązkowego korzystania z miejskiej łaźni?Czy miłość da się ukryć tak jak pochodzenie?Czy rodzinna biżuteria zagwarantuje przetrwanie?Dlaczego, walcząc o swoje życie, ratować również kogoś obcego?Pamiętnik Jerzego Dynina, napisany prostym, emocjonalnym językiem jest zarówno obrazem zmagania się z wojenną tułaczką, jak i portretem nastoletniego wówczas autora i jego patriotycznej postawy. Jest to również niespotykane i wolne od powojennych narracji studium tego, jak zachowywali się w czasie wojny Polacy, Białorusini i Litwini.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Dzisiaj, po latach sądzę, że miałam dziwne dzieciństwo. Nie miałam żadnego pojęcia o tych wszystkich sprawach. O wielu z nich dowiedziałam się później. Czasami dużo później. Ojciec bardzo chciał wrócić do Polski i na pewno wierzył, że to się stanie. I byłam tak wychowywana. Jestem tutaj w Anglii, stoję obok ojca lub reprezentuję rodzinę, ale jutro może zdarzyć się tak, że z powrotem znajdziemy się w Polsce i że ja będę tak samo przy nim, ale w kraju. Tata zawsze wierzył, że sytuacja zmieni się. Kiedy odszedł, mama oczywiście nie mogła przyjeżdżać do kraju, jednak swoimi występami starała się pokazać, że cały czas idzie w tym kierunku. Że kiedyś się uda. Że dojdziemy. I w końcu my obie tego doczekałyśmy. Zawsze jedną z najważniejszych dla ojca spraw było wykształcenie młodych ludzi. Przecież we wszystkich jego działaniach - i to nie tylko tych realizowanych po wojnie, ale jeszcze w jej trakcie: w Rosji, potem w Iraku, Iranie, na Bliskim Wschodzie, we Włoszech - przewija się kwestia edukacji. Jednocześnie dostrzegam, że ciągle wiedza o tamtych czasach jest niepełna. To nadal jest efekt wieloletniej kłamliwej propagandy, ale przede wszystkim - rezultat przemilczania zasług ojca i historii 2 Korpusu. Chcę, aby młodzież o tym wiedziała. [Anna Maria Anders]
UWAGI:
Indeks.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Książka stanowi zapis swoistego "śledztwa", jakiego podjął się Witold Pronobis, historyk, dziennikarz, pracownik Radia Wolna Europa, a prywatnie bliski krewny Stefana Roweckiego. Śledztwo to, obfitujące w szereg niezwykłych przypadków, pozwoliło Autorowi ujawnić wiele nieznanych dotąd szczegółów dotyczących wydania w ręce Gestapo, uwięzienia i śmierci komendanta głównego Armii Krajowej, naczelnego dowódcy Sił Zbrojnych w Kraju - generała Roweckiego. Niewątpliwym walorem publikacji są obszerne biogramy występujących w niej osób, szczegółowe kalendarium życia Kalksteinów, aneksy źródłowe i wreszcie bogata część albumowa, prezentująca fotografie zgromadzone w Instytucie im. gen. Stefana Grota Roweckiego w Lesznie, jak i udostępnione ze zbiorów rodzinnych.Niewątpliwym smaczkiem książki jest fakt, że autorowi udało się Ludwika Kalksteina poznać osobiście i z dużym prawdopodobieństwem rozszyfrować jako agenta peerelowskiej Służby Bezpieczeństwa, donoszącego z Monachium na tutejszą Polonię i polskich pracowników RWE.
UWAGI:
Data wyd. wg www.azymut.pl. Bibliogr. 261-264.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Orzeł niezłomny : Polska i Polacy podczas II wojny światowej Tyt. oryg.: "Poland and the Poles in the second world war ". "Polska i Polacy podczas II wojny światowej "
AUTOR:
Kochanski, Halik
POZ/ODP:
Halik Kochanski ; przeł. [z ang.] Jan Szkudliński.
To niezwykle ważna próba ujęcia w jednym tomie losu zarówno tych, którzy zostali uwięzieni w okupowanej Polsce, jak i tych, którym udało się z niej wydostać! Jesienią 1939 r. III Rzesza i Związek Radziecki podzieliły Polskę między siebie i zaprowadziły na jej terenie rządy terroru rasowego i ideologicznego. W trakcie kolejnych planowych mordów życie straciły miliony Polaków. Polscy Żydzi mieli zniknąć, Słowianie zaś zamienić się w półanalfabetów i niewolników. Książka dr Halik Kochanski wypełnia lukę w drugowojennej historii naszego kraju. Jest to niezwykle ważna próba ujęcia w jednym tomie losu zarówno tych, którzy zostali uwięzieni w okupowanej Polsce, jak i tych, którym udało się z niej wydostać. Wielu z tych ostatnich jest dobrze znanych. Byli pilotami myśliwskimi w bitwie o Anglię, kryptologami łamiącymi szyfr Enigmy czy bohaterskimi zdobywcami Monte Cassino. Jednak książka ta mówi także o niezwykłych losach Polaków, którzy dostali się w pułapkę sowieckiego GUŁagu, polskich sierot w Indiach, polskich żołnierzy na Bliskim Wschodzie i polskich nauczycieli na terenie Węgier. Polacy, gdziekolwiek się znaleźli, walczyli. W II Korpusie, w szeregach Armii Krajowej, Armii Berlinga czy w żydowskich organizacjach bojowych. Nie przyjmując do wiadomości klęski, stawiali opór poprzez niezliczone akty osobistej odwagi, niezłomności i dobroci.Orzeł niezłomny oparty jest nie tylko na bogatej literaturze i dokumentach, ale także na licznych wspomnieniach i wywiadach ze świadkami wydarzeń, którzy dają przekonujące świadectwo trwania narodu mimo skrajnie nieprzyjaznych warunków.
Czy wszyscy cichociemni byli kryształowo uczciwi? Jak wyglądało życie prywatne generała Grota-Roweckiego i czy miało wpływ na jego aresztowanie? Dlaczego część polskich aktorów grała na scenach koncesjonowanych przez okupantów, podczas gdy inni odmawiali? Dlaczego AK skazało na śmierć Józefa Mackiewicza i z jakich powodów Sergiusz Piasecki odmówił wykonania wyroku? Czy za ewakuacją z Polski do Francji córki generała Sikorskiego, żony generała Sosnkowskiego i członków rodziny szefów polskiego wywiadu stała niemiecka Abwehra i z jakiego powodu?Na te i wiele innych pytań odpowiada Sławomir Koper w swojej najnowszej książce. Najpopularniejszy polski historyk powraca do okresu II wojny światowej i tym razem przedstawia mało znane i bardzo niewygodne dla oficjalnej historiografii fakty dotyczące niemieckiej, sowieckiej i litewskiej okupacji w klęsce wrześniowej
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
